Đời Nhẹ Khôn Kham

Một cuộc đấu tranh giữa nghệ thuật và đạo đức.

Chủ đề ngoại tình là một trong những đề tài được khai thác nhiều trong văn học, điện ảnh, và nghệ thuật nói chung. Tuy nhiên, viết về ngoại tình không phải là một điều dễ dàng. Nếu không cẩn thận, tác phẩm có thể trở nên cổ súy, truỵ lạc, hoặc kinh tởm.

Trong cuốn văn học hiện đại này của Milan Kundera, tác giả đã khai thác chủ đề ngoại tình ở những khía cạnh khác nhau, từ những cảm xúc mãnh liệt của tình yêu, đến những đau khổ và dằn vặt của sự phản bội, đưa mối quan hệ giữa tình yêu và sự tự do lên hai chiếc cân về xúc cảm và đạo đức.

Cuốn tiểu thuyết kể về câu chuyện tình yêu của hai nhân vật chính, Tomas và Tereza. Tomas là một bác sĩ phẫu thuật tài năng, có lối sống phóng túng và luôn khao khát tự do. Tereza là một cô gái giản dị và luôn khao khát được yêu thương. Hai con người tưởng chừng như trái ngược nhau lại tìm thấy nhau và nên duyên vợ chồng. Tuy nhiên, cuộc sống hôn nhân của họ không hề dễ dàng. Tomas vẫn tiếp tục ngoại tình và trụy lạc, còn Tereza thì luôn cảm thấy cô đơn, lạc lõng và chất đầy sự tự ti.

Tựa đề “Đời nhẹ khôn kham”, được lấy từ một câu nói của triết gia Nietzsche: “Cuộc sống là một chuỗi những khoảnh khắc, và mỗi khoảnh khắc chỉ xảy ra có một lần, không thể quay đầu lại, không thể bắt đầu lại từ đầu.” Cuộc đời là một sự kiện duy nhất, không thể lặp lại. Dù bạn có niềm tin ở tôn giáo nào thì ý thức, linh hồn và cơ thể của bạn trong cuộc sống này chỉ có một và duy nhất. Điều đó khiến cho cuộc đời trở nên nhẹ nhàng và mong manh, nhưng cũng đồng thời khiến cho cuộc đời trở nên khó khăn và khắc nghiệt hơn.

Cuộc đời của Tomas và Tereza là một minh chứng cho sự nhẹ nhàng và mong manh của cuộc sống. Tomas là một người theo chủ nghĩa hiện sinh, anh tin rằng con người phải tự tìm kiếm ý nghĩa cho cuộc sống của mình. Tomas luôn tìm kiếm những trải nghiệm mới mẻ qua việc ngoại tình với hàng loạt những phụ nữ với ngoại hình và tính cách khác nhau. Tuy nhiên, anh vẫn luôn cảm thấy trống rỗng và bất an.
Tereza là một người theo chủ nghĩa lãng mạn, cô tin rằng hạnh phúc nằm trong tình yêu. Tereza đã tìm thấy điều ấy ở nơi Tomas, nhưng cô vẫn luôn cảm thấy bất an và lo sợ. Cô sợ rằng Tomas sẽ rời bỏ mình, cô ghen tuông với tất cả phụ nữ trên đời, thế là mỗi ngày trôi qua sự cô đơn, tự ti và chán ghét bản thân càng trở nên nặng nề.

Cái hay của Milan Kundera chính là ông không tỏ ra bênh vực sự chung thủy và ngăn cấm hay lên án việc ngoại tình, thậm chí nếu đọc xuôi quyển sách này còn thấy có vẻ như đang cổ vũ nhiệt tình cho tệ nạn này. Tuy nhiên nhìn sâu vào từng câu chữ của ông là triết lý về lối sống, khiến người đọc phải suy ngẫm về cuộc sống của chính mình. Ông vẽ lên bức tranh về sự mâu thuẫn giữa tình yêu và sự tự do, tình yêu đòi hỏi sự gắn bó và ràng buộc, còn sự tự do lại đòi hỏi độc lập và trải nghiệm, chính là hai mặt đối lập của các vấn đề xã hội không chỉ tồn tại trong mối quan hệ yêu đương, mà còn trong nhiều góc khuất cuộc đời của chúng ta.

Với lối viết đặc trưng mang đậm chất “Milan Kundera”. Cậu bạn mình từng đùa với mình là, dính vào ông Milan thì khó, nhưng khi dính rồi lại càng khó để buông ông ấy ra :)).